Kategori: Makaleler

Bayram Harçlığı İçin Başvuru Nasıl Yapılır? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Derinlemesine Bir Rehber Bayram denince akla ilk gelen şeylerden biri, yüzleri güldüren, küçük ama anlamı büyük o zarflardır: bayram harçlıkları. Kimimiz için çocukluğumuzun en tatlı hatırası, kimimiz için ekonomik olarak nefes alma imkânıdır. Fakat mesele sadece bir miktar para almak ya da vermek değil; aslında bayram harçlığı, toplumların dayanışma, paylaşma ve birliktelik değerlerinin somut bir yansımasıdır. Bu yazıda, “Bayram harçlığı için başvuru nasıl yapılır?” sorusuna yalnızca pratik bir yanıt vermekle kalmayacağız. Aynı zamanda bu geleneğin farklı kültürlerde nasıl yaşatıldığını, küresel ölçekte ne anlama geldiğini ve yerel dinamiklerin başvuru süreçlerine nasıl…

Görücüye Gitmek Ne Demek? Geçmişten Günümüze Bir Toplumsal Dönüşümün İzinde Bir tarihçi olarak geçmişin gölgeleri arasında gezinirken, kimi gelenekler bugünün aynasında bambaşka bir anlam kazanır. “Görücüye gitmek” ifadesi de bu dönüşümün en çarpıcı örneklerinden biridir. Eski Anadolu kasabalarında bir evin önüne konan kahve fincanı, bir annenin titrek heyecanı ve genç bir kızın mahcup bakışlarıyla başlayan bu ritüel, aslında yüzyıllardır süren toplumsal bir evlilik müzakeresi geleneğinin izlerini taşır. Ancak bugün bu kavram, yalnızca evlilik hazırlığının değil, toplumsal değişimin de sembolüdür. Osmanlı’da Görücülük: Ailenin İttifakı, Kadının Yazgısı Osmanlı döneminde görücüye gitmek, bireysel değil, aileler arası bir ittifaktı. Kadınların kamusal alanda görünürlüğünün sınırlı…

Gren Nasıl Kullanılır? Antropolojik Bir Perspektiften Kültürel Bir Okuma Kültürlerin çeşitliliğine hayranlık duyan bir antropolog olarak, insanın yaratıcılığını en çok dokunabildiği şeylerde görürüm: kumaşta, motifte, dokuda, ritüelde… Her toplum, kendi elleriyle şekillendirdiği nesnelere kimliğini işler. Gren kavramı da bu anlamda yalnızca bir teknik terim değil, bir kültürel anlatıdır. “Gren nasıl kullanılır?” sorusu, yüzeyde basit bir el işi ya da terzilik meselesi gibi görünse de, derinlerinde insanın doğayla, emekle ve kimlikle kurduğu ilişkinin izlerini taşır. Gren Nedir? Kültürel ve Antropolojik Bir Tanım Kumaş dünyasında gren, dokunun yönünü belirten bir terimdir. Kumaşın ipliklerinin uzandığı çizgi, yani “doğal yönü” gren olarak adlandırılır. Ancak…

Grafit Kurşun mudur? Toplumsal Roller ve Maddesel Yanılsamalar Üzerine Sosyolojik Bir Analiz Toplumları anlamak, sadece insan davranışlarını değil, onların dünyayı nasıl adlandırdığını da anlamaktan geçer. Bir sosyolog olarak günlük yaşamda kullandığımız basit nesnelerin bile sosyal anlamlarla yüklü olduğunu gözlemlemek daima dikkat çekicidir. Grafit kurşun mudur? sorusu ilk bakışta teknik bir merak gibi görünse de, bu soru aynı zamanda insanın bilgiye, algıya ve sembollere nasıl anlam yüklediğini gösteren derin bir toplumsal aynadır. Grafit ve Kurşun: Yanılsamanın Sosyolojisi Bilimsel olarak grafit, karbon elementinden oluşan yumuşak, siyah bir mineraldir. Buna karşın halk arasında yüzyıllardır “kurşun kalem” olarak bilinen yazı aracının ucu aslında kurşun…

ENFP Duygusal mı? Yoksa Duygularla Dans Eden Stratejik Sanatçılar mı? Bir ENFP ile tanıştıysanız, muhtemelen şöyle bir şey yaşamışsınızdır: Onunla ilk beş dakikada hayatın anlamı, ikinci beş dakikada kahkaha atma terapisi, onuncu dakikada ise çocukluk travmaları üzerine derin bir sohbet… Evet, ENFP’ler duygusal. Ama “üzgün filmde ağlarım” seviyesinde değil; onlar duygularını sahneye taşıyan, hatta sahneyi duygularla inşa eden insanlar. Peki bu duygusallık bir zayıflık mı, yoksa gizli bir strateji mi? Hadi, birlikte çözelim. ENFP’ler: Duygusal mı, yoksa duyguları kullanan stratejik yaramazlar mı? ENFP’ler (Ekstrovert, Intuitive, Feeling, Perceiving) tipik olarak enerjik, hayalperest ve insan odaklıdır. Onların “duygusal” oluşu, ağlama krizlerinden çok…

Baksı Kime Denir? Bilimsel Bir Merakla Eski Türk Kültürüne Yolculuk Merhaba! Bugün sizlerle, hem tarihsel hem de kültürel açıdan derin anlamlar taşıyan bir kelimenin izini süreceğiz: “baksı”. Bu kelimeyi duymuş olabilirsiniz; özellikle Orta Asya kültürlerinde ve eski Türk inanç sistemlerinde önemli bir yere sahiptir. Ancak baksı yalnızca “şaman” ya da “hekim” değildir. O, insanın evrenle kurduğu bağın, bilgiyle sezginin ve bilimin henüz “bilim” olarak tanımlanmadığı dönemlerin temsilcisidir. Gelin, bu kadim kavrama hem bilimsel hem de anlaşılır bir bakışla yaklaşalım. TDK ve Tarihsel Kaynaklara Göre Baksı Nedir? Türk Dil Kurumu’na göre “baksı”, “şifacı, ozan, halk hekimi, şaman” anlamlarına gelir. Bu tanım,…

Iç Gıdıklayıcı Ne Demek? Ekonomik Perspektiften Bir Analiz Kaynakların sınırlılığı ve yapılan seçimlerin sonuçları, ekonomi biliminin temel taşlarındandır. Her karar, bir fırsat maliyetiyle gelir ve bu maliyet, yalnızca kişisel seçimlerde değil, toplumsal refahı şekillendiren daha geniş ekonomik dinamiklerde de etkili olur. Peki, “iç gıdıklayıcı” terimi, ekonomi çerçevesinde nasıl bir anlam taşır? Ekonomik kararlar, bireysel tercihlerin ötesinde, toplumsal refahı, piyasa dinamiklerini ve uzun vadeli sonuçları nasıl etkiler? Bu yazıda, “iç gıdıklayıcı” kavramını ekonomik bir bakış açısıyla ele alarak, bireysel kararlar, piyasa dinamikleri ve toplumsal refah arasındaki bağlantıyı tartışacağız. Iç Gıdıklayıcı: Tanım ve Ekonomik Temeller Iç gıdıklayıcı, genellikle fiziksel bir anlam taşıyan,…

Hanut: Kültürün Gölgesinde Bir Davranış Biçimi İnsan toplulukları, tarih boyunca alışverişin, misafirperverliğin ve karşılıklılığın etrafında şekillenen karmaşık sosyal ağlar kurmuştur. Bu ağların içinde, kimi zaman ince bir nezaket, kimi zaman da gizli bir çıkar ilişkisi yatar. Hanut kavramı da bu gerilimli ilişkinin antropolojik bir yansımasıdır. Bir antropolog olarak, kültürlerin çeşitliliği içinde “hanut” gibi kelimelerin anlam dünyasını keşfetmek, toplumların ekonomik davranışlarını, ritüellerini ve kimliklerini anlamak için eşsiz bir fırsattır. Hanut Ne Demek TDK? Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre hanut, “müşterileri alışverişe zorlamak ya da onları belirli bir dükkâna yönlendirmek amacıyla yapılan davranış” anlamına gelir. Ancak bu kelime sadece bir ticari terim…

Gökçeada Nasıl Yazılır TDK? Bir Psikoloğun Dildeki Anlam Arayışı Üzerine Düşünceleri Bir psikolog olarak insan zihninin dil ile kurduğu ilişki beni her zaman büyüler. “Gökçeada nasıl yazılır TDK’ye göre?” gibi basit görünen bir soru bile, aslında insan zihninin düzen, anlam ve kimlik arayışını gözler önüne serer. Çünkü dil, yalnızca kelimelerin dizilimi değildir; düşüncelerimizin, duygularımızın ve sosyal bağlarımızın görünür hâlidir. TDK’nin bir kelimeye biçtiği “doğru yazım” bile, bir yönüyle zihinsel bir disiplin, toplumsal bir uzlaşı ve duygusal bir güven duygusunun dışavurumudur. Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Düzen Arayışının Dildeki Yansıması Bilişsel psikolojiye göre, insan beyni karmaşık bilgileri anlamlı kalıplar hâline getirmeye eğilimlidir. “Gökçeada”…

Hanım Filmi Ne Zaman Çekildi? Zamanı Aşan Bir Hikâyenin Yolculuğu Bazı filmler vardır, sadece izlendiği dönemi değil, dokunduğu her kalbi değiştirir. “Hanım” filmi de tam olarak böyle bir yapım. Ne zaman çekildiği, hangi dönemin ruhunu yansıttığı kadar, bugün bile neden konuşulduğu da önemli. Gelin, bu filmi sadece bir tarih notu olarak değil; kültürel bir iz, toplumsal bir yansıma ve sinema tarihine kazınmış bir sessiz çığlık olarak birlikte inceleyelim. Bir Dönemin Aynası: Hanım Filmi Ne Zaman Çekildi? “Hanım” filmi 1988 yılında, Türkiye’nin hem toplumsal hem de sinemasal anlamda dönüşüm yaşadığı bir dönemde çekildi. Yönetmen Ömer Kavur’un kamerasından çıkan film, yalnızca bir…